Liście filodendronów [Uwaga, w 2018 r., po badaniach DNA, Philodendron bipinnatifidum, Ph. xanadu, Ph. radiatum zostały przypisane do nowego gatunku Thaumatophyllum.]
Mają z reguły kształt sercowaty. Odmianami o liściach najbardziej zbliżonych do sercowatego są Ph. hederaceum, andreanum, domesticum, sagittifolium, erubescens, bo ich liście są pełne, z reguły nie mają głębokich wcięć przy krawędziach. Filodendrony o głęboko wcinanych liściach to przede wszystkim Ph. elegans z swoimi srebrzysto-zielonymi "paluszkami", oraz Ph. bipinnatifidum, warszewiczii czy radiatum. Dojrzałe liście Ph. pedatum mają w zarysie kształt pentagramu. Nowe liście tworzą się albo z łodygi (Ph. bipinnatifidum i 'krzaczaste'), albo z wyodrębnionego pędu (Ph. hederaceum). Liść jest początkowo zwinięty w rurkę, a po paru dniach rozprostowuje się jedna jego część, a następnie druga względem nerwu głównego. Liść jest wiotki, jasnozielony, żółty, bordowy, pomarańczowy, brązowawy lub różowawy, w zależności od odmiany. Twardnienie tkanki (i wykształcanie się na nim wzoru, plam, jeśli posiada) liścia trwa do 1-2 miesięcy czasu. Im większy liść, tym oczywiście proces rozprostowywania i twardnienia trwa dłużej.
Łodyżka liściowa
Jest z reguły sztywna, twarda, w przekroju owalna. Pod jej nasadą, na głównym pędzie wytwarzają się korzenie powietrzne/czepne, które są sztywne i łatwo łamliwe. U małych filodendronów są cienkie i łatwo przysychają w suchym klimacie. U dużych egzemplarzy są grube, nie zasychają zbyt szybko, rozgałęziają się w wilgotnym podłożu (np. hydroponika), ale po wrośnięciu w ziemię łatwiej gniją, gdy gleba jest zalana.
KorzenieCechy jak wyżej; grubo korzeniowe filodendrony łatwiej zalać i trudniej uratować. Oba typy korzeni po przycięciu często się rozgałęziają, ale należy unikać tego zabiegu z powodu łatwości gnicia. System korzeniowy jest dosyć słabo rozwinięty, bo roślina w zamyśle ma się piąć po korze drzewa dzięki kolejnym, nowym korzeniom czepnym i w taki sposób stabilizować swoją pozycję. Dla lepszego rozgałęzienia korzeni można używać przy przesadzaniu bio-ukorzeniacza.
Kwiaty
Składają się z okazałej okrywy kwiatowej (łac. spatha) i centralnego słupka (łac. spadix), na którym znajdują się małe kwiatki w odcieniach pastelowych. W uprawie mieszkaniowej pojawiają się bardzo rzadko i tylko u wiekowych roślin. Żeńskie kwiaty występują na dole 'kolby', a męskie na górze. W środowisku naturalnym, zapylenia w celu wytworzenia nasion dokonują owady, w tym żuczki (gatunek Phaeocrous amplus) zwabiane zapachem lub np. podwyższoną temperaturą spadix (celuje w tym T. bipinnatifidum). Specyficzna budowa kwiatostanu powoduje, że żuczki przez jakiś czas, np. jedną noc nie mogą się z niego wydostać, więc przy okazji dochodzi między nimi do kopulacji. Co najmniej dwukrotnie odwiedzają i opuszczają kwiaty, przenosząc pyłek z górnej części męskiej, na dolną żeńską.
Gęste czy rzadkie ulistnienie?
Nie ma sensu starać się, by filodendron był gęsty, krępy, krzaczasty. Gatunki pnące w naturze przyczepiają się korzeniami powietrznymi do drzew i w cienistych warunkach wytwarzają parę liści osadzonych na długich pędach, pomiędzy długimi międzywęźlami. Uszczykiwanie daje tylko niewielkie przyrosty i rozgałęzienia u gatunków drobno-liściastych i zwisających (np. Ph. hederaceum), a u innych lepiej nie niszczyć rośliny i pozwolić jej swobodnie rosnąć przy paliku lub jako tzw. soliter bez podpórki, jeśli jej nie wymaga.
Tekst i opracowanie: Katarzyna 'NINa' Górnisiewicz. Zdjęcia: z Internetu. Kopiowanie, powielanie i reprodukcja powyższego tekstu i/lub autorskich zdjęć bez zezwolenia autorki jest zabroniona.